ΘΥΜΗΣΟΥ, ΔΑΣΚΑΛΕ…

Τώρα που αρχίζει η σχολική χρονιά, θυμήσου, δάσκαλε.
Θυμήσου γιατί έγινες δάσκαλος. Γιατί, στα δεκαοχτώ
σου, διάλεξες αυτό το δρόμο. Θυμήσου, δάσκαλε, όλα ό-
σα ξέρεις καλύτερα από μένα. Όλα όσα η ζωή, η ρουτί-
να, η μιζέρια συνωμοτούν να ξεχάσεις. Θυμήσου, δά-
σκαλε...

Θυμήσου το χαμόγελο. Κανένα παιδί δεν μπορεί ν' α-
ντισταθεί σ' ένα χαμόγελο. Μην μπαίνεις στην τάξη με
τη μουράκλα. Ναι, έχεις κι εσύ προβλήματα. Ο άνθρω-
πος σου, ο σπιτονοικοκύρης σου, η πεθερά σου. Έχεις δί-
κιο. Όμως το δίκιο σου μην το ξεσπάς στο παιδί. Το παι-
δί δεν είναι ούτε ο άνθρωπος σου ούτε ο σπιτονοικοκύ-
ρης σου ούτε η πεθερά σου. Δεν φταίει. Δεν πρέπει να
το χρεωθεί.

Θυμήσου το ((μπράβο». Πες το με την καρδιά σου. Έ-
να ((μπράβο» μπορεί να είναι πιο αποδοτικό από όλα τα
((διδακτέα» μαζί.

Άσε το παιδί που σηκώνει το χέρι του να πάει για
τσίσα. Όντως, μπορεί να κάνει ψιλοκοπάνα του πεντά-
λεπτου. Όντως, μπορεί να θέλει ν' αποφύγει το μάθη-
μα. Όμως, αν πρέπει πραγματικά να πάει; Όχι, δεν κά-

νω πλάκα. Σοβαρολογώ. Καλύτερα να κάνει λούφα ένα
παιδί, παρά να αγωνιά ένα άλλο.

Άλλο ((κάνω παρατήρηση» κι άλλο ((ξεφτιλίζω». Πο-
τέ μην ξεφτιλίζεις ένα παιδί μπροστά στους συμμαθη-
τές του. Ποτέ μην ειρωνεύεσαι, μη σαρκάζεις, μη γελοιο-
ποιείς εκ του ασφαλούς κάποιον που δεν μπορεί να σου α-
παντήσει. Είσαι μεγάλος, είσαι ετοιμόλογος, είσαι από
θέση ισχύος. Μη χρησιμοποιείς αυτά τα όπλα. Ποτέ.
Πάνω από μαθήματα, πάνω από οτιδήποτε, το σημα-
ντικότερο για ένα παιδί είναι η αξιοπρέπεια του μπροστά
στους συμμαθητές του.

Έχεις στα χέρια σου ένα κάκιστο βιβλίο. Καλείσαι να
το διδάξεις. Ξέχνα το. Όσο μπορείς. Ξέχνα το και θυ-
μήσου την ουσία. Η ουσία περνάει στα παιδιά. Η ουσία
καταγράφεται. Ποτέ η σελίδα 121 του Κεφαλαίου 9.

Άνθρωπος είσαι, κάποιους μαθητές σου τους γουστά-
ρεις περισσότερο από κάποιους άλλους. Μην το δείχνεις.
Το ξέρω, δεν προφταίνεις, το ξέρω, είσαι κουρασμένος, έ-
χεις να διορθώσεις πενήντα ανορθόγραφες εκθέσεις - αλ-
λά ψάξ' το καλύτερα. Μπορεί το σπαστικό με τα γυα-
λάκια στο πίσω θρανίο, που μοιάζει ν' αδιαφορεί, να εί-
ναι απλά πιο ντροπαλό. Πιο ανασφαλές.

Τα παιδιά έχουν ελαττώματα. Το ίδιο κι εσύ. Η δια-
φορά είναι ότι εσύ είσαι ενήλικος.

Τα παιδιά βαριούνται στο μάθημα. Το ίδιο κι εσύ. Η
διαφορά είναι ότι εσύ είσαι ενήλικος.

Τα παιδιά θα ήθελαν να είναι οπουδήποτε αλλού ε-
κτός από μια αίθουσα φουλ στα ημίτονα και στους Βουλ-
γαροκτόνους. Το ίδιο κι εσύ. Η διαφορά είναι ότι εσύ εί-
σαι ενήλικος.

Τα παιδιά δεν έχουν μόνο υποχρεώσεις. Έχουν και δι-
καιώματα. Άσχετο αν εμείς οι μεγάλοι, επειδή δεν μας
συμφέρει, φροντίζουμε επιμελώς να τους αποκρύπτουμε
το γεγονός.

Και τελικά, φίλε δάσκαλε:

Τα παιδιά θέλουν να σε γνωρίσουν. Τα παιδιά θ έ -
λ ο υ ν να σ' αγαπήσουν. Μπορείς να τα βοηθήσεις, να
σταθείς δίπλα τους. Μπορείς να δώσεις σχήμα στο πα-
ρόν, στο μέλλον τους, στη ζωή τους ολόκληρη. Φτάνει να
τους δώσεις μια ευκαιρία.

Να τους απλώσεις το χέρι. Φτάνει να θυμηθείς γιατί
έγινες δάσκαλος, δάσκαλε.