Σελίδες

Πέμπτη 3 Ιανουαρίου 2013

Εκπαιδεύοντας τα παιδιά 6-12 ετών να λύνουν τις διαφορές τους

Τα παιδιά στις ηλικίες 6-12 ετών δείχνουν μια ιδιαίτερη ευαισθησία σε θέματα κοινωνικής συμπεριφοράς. Ουσιαστικά δομούν το κοινωνικό τους εγώ. Είναι η καταλληλότερη περίοδος λοιπόν, για να μάθουν τρόπους συμπεριφοράς και να εκπαιδευτούν στο να επιλύουν τις διαφορές τους με αποδεκτά κοινωνικούς τρόπους, μα και με έναν τρόπο που θα αποπνέει σεβασμό στην ομήγυρη και που θα τους φανεί χρήσιμος σε όλη τους τη ζωή. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της συγκεκριμένης ηλικίας είναι το πολύ έντονο αίσθημα της δικαιοσύνης και το αμείωτο ενδιαφέρον για την επίλυση διαφορών. Ρόλος του ενήλικα είναι να λειτουργήσει ως πρότυπο στα παιδιά, ώστε να μπορούν να αναλάβουν μόνα τους τις υποθέσεις τους και να επιλύουν τις διαφορές τους. Επίσης πρέπει να δείξει από πριν τον τρόπο επίλυσης των συγκρούσεων και να τον ακολουθεί σε κάθε διένεξη. Τρόπος διευθέτησης διενέξεων. Σε μια σύγκρουση παιδιών όπου βρίζονται, δέρνονται… ακολουθούμε τα παρακάτω βήματα:

Βήμα 1ο: Λέει ο ενήλικας: «Αυτή η κατάσταση είναι πολύ φορτισμένη. Ας κάτσουμε να συζητήσουμε». Κάθονται και τους δίνεται η ευκαιρία να ηρεμήσουν.

Βήμα 2ο: Συνεχίζει λέγοντας:
• «Θα μεσολαβήσω και ορίστε η διαδικασία: Το κάθε άτομο της σύγκρουσης θα πει τα γεγονότα από την πλευρά του και θα μιλάει ένας κάθε φορά». Οι άλλοι προσπαθούν να καταλάβουν και μιλάνε μόνο όταν έρθει η σειρά τους.
• «Δεν επαναλαμβάνουμε ό,τι έχει ήδη ειπωθεί. Χρησιμοποιούμε λέξεις και εκφράσεις που δείχνουν σεβασμό στην ομήγυρη». Ο ενήλικας δίνει οδηγίες σε κάθε έναν που μιλάει.
• Καθένας που μιλάει λέει: «Αυτή είναι η άποψή μου. Έτσι είδα την κατάσταση».
• Οι υπόλοιποι ομιλητές λένε: «Άκουσα την άποψή σου. Η δική μου άποψη είναι η ακόλουθη. Έτσι είδα την κατάσταση». Όλοι μπορούν να έχουν το ρόλο και του ομιλητή και του ακροατή.

Βήμα 3ο: Συνεχίζουν εξετάζοντας τι θα ήθελαν να γίνει την επόμενη φορά.
• Ξαναμιλάει ένας-ένας και αναφέρεται στο τί θα ήθελε να γίνει την επόμενη φορά, ξεκινώντας ως εξής: «Στο μέλλον θα ήθελα να γίνει…(το αυτό).»
• Ο επόμενος ξεκινάει και αυτός ως εξής: «Άκουσα αυτό που θα ήθελες να γίνεται στο μέλλον. Εγώ στο μέλλον θα ήθελα να γίνεται…»

Βήμα 4ο: Κατόπιν εξετάζουν τί θα μπορούσαν να κάνουν στο μέλλον, ώστε να είναι καλύτερη η κατάσταση. • Ξαναμιλάει ένας-ένας ξεκινώντας ως εξής: «Να τί θα μπορούσα να κάνω στο μέλλον.»
• Ο επόμενος ξεκινάει και αυτός ως εξής: «Άκουσα αυτό που θα μπορούσες να κάνεις. Εγώ να τί θα μπορούσα να κάνω στο μέλλον».

Βήμα 5ο. Τέλος ο διάλογος αυτός κλείνει από τον μεσολαβητή, διαβεβαιώνοντάς τους πως θα είναι κοντά τους, αν χρειαστούν τη βοήθειά του. Μερικές επισημάνσεις ακόμα:
• Στόχος μας είναι να τους δώσουμε τα εργαλεία να λύνουν τις διαφορές τους χωρίς βία.
• Δεν χρησιμοποιούμε σαρκασμό και ειρωνεία.
• Δεν μειώνουμε και δεν προσβάλουμε τα παιδιά.
• Αποφεύγουμε τις διαλέξεις και το κήρυγμα, καθώς τα παιδιά 6-12 ετών επειδή διψούν για νοητική ανεξαρτησία, θέλουν να βρουν μόνα τους τις λύσεις στα προβλήματά τους, και να τις υλοποιήσουν. Τις δικές μας λύσεις δεν τις ακούνε, δεν τα ενδιαφέρουν.

 (Το άρθρο αυτό έχει προκύψει από τις σημειώσεις που κράτησα κατά τη διάρκεια της αντίστοιχης ομιλίας της Patricia Oriti*, συμβούλου μοντεσσοριανής διαπαιδαγώγησης)
Μαρία Σιγαλού, πηγή

* Η Πατρίσια Ορίτι είναι διεθνώς αναγνωρισμένη εκπαιδεύτρια γονέων, με πάνω από 40 χρόνια εμπειρίας στη Μοντεσσοριανή φιλοσοφία. Εργάστηκε σε Μοντεσσοριανά σχολεία για πάνω από είκοσι χρόνια, πριν αφιερωθεί στο τωρινό της έργο, όπου προσφέρει τις υπηρεσίες της σαν εκπαιδεύτρια οικογενειακής ζωής, μέσα στα Μοντεσσοριανά πλαίσια και σαν σύμβουλος σε Μοντεσσοριανά σχολεία, όπως και σε δημόσια σχολεία. Η Πατρίσια δίνει σεμινάρια, στις Η.Π.Α. και στην Ευρώπη, για γονείς, Μοντεσσοριανούς εκπαιδευτικούς αλλά και δασκάλους της κλασσικής εκπαίδευσης, όπως και σε εκπαιδευτικά προγράμματα δασκάλων. Εργάστηκε επίσης ως Ειδικός πάνω στην Ανθρώπινη Εξέλιξη με τους Ινδιάνους της φυλής Λακότα, στον Ινδιάνικο καταυλισμό Crow Creek Indian Reservation. Πιστεύει στο όραμα της Μαρία Μοντεσσόρι για παγκόσμια ειρήνη, ειρήνη που γίνεται εφικτή μέσα από την εκπαίδευση των νέων παιδιών να ζουν σε ειρηνική συνύπαρξη και αλληλεξάρτηση με σεβασμό, συμπόνια και υπευθυνότητα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου