ΑΜΗΝ ΚΑΙ ΠΟΤΕ...

Το σχολείο του αύριο είναι ψηφιακό

Το υπουργείο Παιδείας παρουσιάζει σε λίγες μέρες το «ιντερνετικό σχολείο», η πιλοτική εφαρμογή του οποίου ξεκινά τον Σεπτέμβριο από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Αλλάζουν πλήρως όλα τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών, γράφονται καινούργια βιβλία, περικόπτεται η διδακτέα ύλη ακόμη και στο 50% σε Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο, ξεκινά η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών μονάδων, εισάγονται οι τελευταίου τύπου υποδομές WiFi (ασύρματα δίκτυα) στα σχολεία και πολλαπλασιάζονται οι ώρες διδασκαλίας ξένων γλωσσών και πληροφορικής.

Το μεταρρυθμιστικό σχέδιο για τη ριζική αλλαγή του σημερινού τύπου σχολείου, σε ένα σύγχρονο «ιντερνετικό»-»ψηφιακό σχολείο», εγκρίθηκε προ ημερών από τον ίδιο τον πρωθυπουργό κ. Γιώργο Παπανδρέου, κι ανακοινώνεται μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, από την υπ. Παιδείας κ. Αννα Διαμαντοπούλου, την υφυπουργό Εύη Χριστοφιλοπούλου, και τον γεν. γραμματέα κ. Βασίλη Κουλαϊδή, που εργάζονται αυτή τη στιγμή για τις τελευταίες λεπτομέρειες.

Η πρώτη πιλοτική εφαρμογή του «νέου σχολείου» ξεκινά τον ερχόμενο Σεπτέμβρη 2010 και θα αφορά 100 με 150 ολοήμερα δημοτικά σχολεία, αλλά και νηπιαγωγεία.

Η επέκταση των αλλαγών θα γίνει σταδιακά τα επόμενα χρόνια σε Γυμνάσιο και Λύκειο, με ένα χρονοδιάγραμμα πλήρους εφαρμογής εντός 5-7 ετών.Το υπ. Παιδείας αποφάσισε τελικά να αξιοποιήσει τη σημαντική δουλειά του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΠΔΕ), υπό τον καθηγητή κ. Γιώργο Μπαμπινιώτη, στο πόρισμα του οποίου βασίζεται η μεταρρύθμιση για το νέο σχολείο.

«Εχουμε σε πλήρη εξέλιξη και θα παρουσιάσουμε το συνολικό σχέδιο για την αλλαγή που αφορά το νέο σχολείο και ξεκινά από το Νηπιαγωγείο, συνεχίζει στο Δημοτικό, πάει στο Γυμνάσιο και σημαίνει αλλαγή αναλυτικών προγραμμάτων, τα οποία πρέπει να αλλάξουν μετά από σαράντα χρόνια», λέει η κ. Αννα Διαμαντοπούλου, συμπληρώνοντας:

Αυτονομία
«Νέος τρόπος διοίκησης του σχολείου και αυτόνομης ή, πιο σωστά, αυτοδιοίκητης λειτουργίας. Τα σχολεία δεν μπορεί να είναι ομοιόμορφα. Πρέπει να υπάρχει μια αίσθηση λογικής προσαρμογής στο περιβάλλον που ζει το κάθε σχολείο. Χρειάζεται προφανώς ένα σχέδιο που θα φέρει τα σχολεία μας όλα και χωρίς εξαιρέσεις στην ψηφιακή εποχή. Χρειάζεται ένα νέο σύστημα συνεχούς αξιολόγησης του εκπαιδευτικού συστήματος, των σχολείων, των εκπαιδευτικών.

Χρειάζεται ένας νέος τρόπος επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών που πρέπει να είναι συνεχής, που πρέπει να ανταποκρίνεται στις εξελίξεις της παιδαγωγικής επιστήμης, αλλά και της τεχνολογίας. Και αυτό σημαίνει και για τους εκπαιδευτικούς νέες επιλογές για το πώς και το πότε θα γίνεται αυτή η επιμόρφωση».

ΚΟΒΟΝΤΑΙ «ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ» ΚΕΦΑΛΑΙΑ
Νέα αναλυτικά προγράμματα και μισή η διδακτέα ύλη

Hδη το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ετοιμάζει νέα βιβλία με ύλη που μειώνεται μέχρι και στο μισό της σημερινής. Τα Μαθηματικά, η Χημεία, η Φυσική, η Βιολογία, η Πληροφορική και η Γεωγραφία είναι τα πρώτα μαθήματα που έχουν μπει στο μικροσκόπιο του δραστικού περιορισμού της «άχρηστης ύλης» σε Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο. Στην πιλοτική εφαρμογή του Σεπτεμβρίου θα χρησιμοποιηθούν τα παλαιά βιβλία, αλλά και μέρος του νέου υλικού που θα έχει προλάβει να τυπωθεί.

Η ύλη που... φεύγει αφορά κεφάλαια επουσιώδη, δυσνόητα για το γνωστικό επίπεδο των μαθητών της συγκεκριμένης ηλικίας ή αλληλοεπικαλυπτόμενα με άλλα τμήματα ύλης σε άλλες τάξεις ή/και σε άλλα μαθήματα.

Ζητείται λοιπόν να περιοριστεί δραστικά ο όγκος της ύλης σε ένα επαρκές σώμα γνώσεων με στόχο την ουσιαστικότερη και σε βάθος κατανόησή της, και να ενοποιηθούν σε ομάδες τα ομοειδή γνωστικά αντικείμενα της Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης (π.χ. επιστήμες στο Δημοτικό, φυσική, χημεία, βιολογία στο Γυμνάσιο).

Πρωτοβουλία στο μαθητή
Τα νέα ΑΠΣ θα δίνουν τη δυνατότητα στον μαθητή... να αφήνει τη σάκα του στο σχολείο. Γεγονός που σημαίνει ότι σχεδόν το σύνολο της προετοιμασίας των μαθητών για την επόμενη μέρα θα γίνεται στο σχολείο.

Σύμφωνα με τους ιθύνοντες του υπουργείου Παιδείας, θα δοθεί τέλος στην από έδρας μονομερή παράδοση του μαθήματος και θα επιχειρηθεί να προωθηθεί όσο γίνεται περισσότερο η αυτενέργεια και η πρωτοβουλία του μαθητή.

Ο μαθητής θα είναι αυτός που θα κατευθύνει τη μάθηση κι όχι ο δάσκαλος. Στην ουσία θα μιλάμε για νέες παιδαγωγικές μεθόδους.

Το πιθανότερο είναι στα νέα ΑΠΣ να υπάρχουν υποχρεωτικά κι επιλεγόμενα μαθήματα σε όλες τις βαθμίδες, καθώς και ζώνες πολιτισμού και καινοτομιών. Τα επιλεγόμενα και οι ζώνες θα καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της μάθησης.

Στόχος θα είναι επίσης:

α) Να εξασφαλίζουν ομαλές μεταβάσεις από τη μία βαθμίδα στην άλλη, με βάση μία ενιαία φιλοσοφία, η οποία λαμβάνει υπόψη και τη σχέση του Λυκείου με την Τριτοβάθμια και με τη Μεταδευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

β) Να υποστηρίζουν την πολλαπλότητα των πηγών μάθησης και να προωθούν ενεργητικές, συμμετοχικές, διαλογικές, διερευνητικές - ανακαλυπτικές και αυτοκατευθυνόμενες μορφές μάθησης.

γ) Να προβλέπουν την αξιοποίηση των ποικίλων πηγών πληροφοριών (Διαδίκτυο, ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, βιβλιοθήκες κ.ά.)

Ψηφιακή η τάξη
Πίνακας που... μιλάει στους μαθητές και το βιβλίο στην πρίζα

Μ ια «σούπερ» ηλεκτρονική τάξη, με τον πίνακα να... μιλάει στους μαθητές, τον δάσκαλο να παραδίδει με το κομπιούτερ και το βιβλίο να είναι στην... πρίζα, έρχεται από την ερχόμενη σχολική χρονιά σε πλήθος σχολείων της χώρας. Το υπ. Παιδείας και ειδικότερα ο γενικός γραμματέας κ. Β. Κουλαϊδής που έχει αναλάβει την ευθύνη, «στρώνει» το έδαφος για τη ριζική αλλαγή της εικόνας της τάξης του 2011.

Ετοιμάζονται νέα Αναλυτικά προγράμματα, ψηφιοποιείται το βιβλίο και επιμορφώνονται στις νέες τεχνολογίες χιλιάδες δάσκαλοι και καθηγητές.

Εχουν αποσταλεί στους εκπαιδευτικούς ερωτηματολόγια που αφορούν την ηλεκτρονική και ιντερνετική κάλυψη των σχολείων τους, καθώς και το πώς μπορεί να υποστηριχθεί η ψηφιακή τάξη ανά περιοχή.

Ηδη, το δίκτυο του e-school, από τα τέλη του περασμένου μήνα λειτουργεί σε πλήρη ανάπτυξη στο σύνολο των σχολείων όλων των βαθμίδων. Παράλληλα, όπως πρόσφατα δήλωσε στη Βουλή η υπουργός Παιδείας κ. Α. Διαμαντοπούλου, θα λειτουργεί και το e-university. Αυτά τα δύο μεγάλα δίκτυα θα συνενωθούν και θα παρέχουν στους νέους πολύτιμες εκπαιδευτικές πληροφορίες.

Για την ψηφιακή σύγκλιση του σχολείου προβλέπεται αναβάθμιση στις υπάρχουσες ψηφιακές υποδομές (υπολογιστές, ηλεκτρονικοί μαυροπίνακες, διαδραστικοί πίνακες και ψηφιοποίηση του υλικού), νέες υποδομές WiFi (ασύρματης επικοινωνίας) και δικτύου που θα παρέχουν τη δυνατότητα υποστήριξης της εκπαιδευτικής διαδικασίας στο σχολείο, και όπου αλλού βρίσκεται ο μαθητής.

Παρεμβάσεις
Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο έχει προχωρήσει στη δημιουργία ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού και ηλεκτρονικών βιβλίων. Μέχρι να μπορέσει όμως αυτή η προσπάθεια να «ανθήσει» πλήρως στα σχολεία, γίνονται παρεμβάσεις στο πρόγραμμα σπουδών, ώστε να μπορεί να δεχτεί τις ψηφιακές αλλαγές πολύ γρήγορα.

Αυτό που επιδιώκουν οι καθηγητές του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου που εργάζονται πάνω στη συγκεκριμένη ψηφιακή ένταξη των μαθητών, είναι στο να αναπτύξουν τα παιδιά «ικανότητες-κλειδιά» για δημιουργικότητα (βασικό στοιχείο που αξιολογείται και σε διεθνείς διαγωνισμούς, όπως ο διαγωνισμός PISA).

Αξιολόγηση

Η αρχή της αξιολόγησης θα γίνει από τα ίδια τα σχολεία πρώτα και στη συνέχεια θα προχωρήσει στον εκπαιδευτικό. Οσονούπω αποφασίζεται εάν αυτό το πρώτο βήμα θα είναι προαιρετικό ή υποχρεωτικό. Ξεκινά λοιπόν τον Σεπτέμβρη, ούτως ή άλλως, η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών μονάδων, που θα διέπει μελλοντικά όλο το εκπαιδευτικό σύστημα, με συνεχείς διορθωτικές παρεμβάσεις για δραστική μείωση των προβλημάτων και για την εξασφάλιση ποιότητας στην Εκπαίδευση. Θα δημιουργηθεί ένας ανεξάρτητος φορέας αξιολόγησης του συστήματος, στελεχωμένος από ειδικούς επιστήμονες και έμπειρους εκπαιδευτικούς, και η αρχή θα γίνει κατά σχολικές μονάδες, νομό, περιφέρεια, πανελλαδικά.

Η γνώση εκσυγχρονίζεται
Επιμορφωτικά σεμινάρια για 120.000 εκπαιδευτικούς

Χ ωρίς την προώθηση της μαζικής επιμόρφωσης των χιλιάδων εκπαιδευτικών που καθημερινά μπαίνουν στις τάξεις δεν μπορεί να σταθεί και να προχωρήσει καμιά μεταρρύθμιση στο σχολείο. Στόχος είναι να έχουν περάσει και οι 120.000 υπηρετούντες εκπαιδευτικοί, μέσα σε μία τριετία, από τα σεμινάρια «εκσυγχρονισμού της γνώσης». Θα υπάρξει ένας φορέας επιμόρφωσης, ο ΟΕΠΕΚ, που θα διαμορφώνει τα επιμορφωτικά προγράμματα και θα παρακολουθεί την πρόοδό τους.

Θα συνεργάζεται με τα πανεπιστήμια που θα τον τροφοδοτούν με το υλικό της επιμόρφωσης, αλλά και με επιμορφωτές (έχει υπολογιστεί ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 25.000 επιμορφωτές για την ανάπτυξη των προγραμμάτων). Προτείνεται μάλιστα για τον λόγο αυτό και η συγκρότηση σώματος επιμορφωτών με πιστοποίηση, όπως επίσης η ίδρυση ειδικού φορέα (Σχολής επιμορφωτών).

Η επιμόρφωση θα διακρίνεται στην α) εισαγωγική (διάρκεια ενός έτους) με δημιουργία του θεσμού του μέντορα, β) περιοδική (ενδοσχολική, εντός και εκτός Ελλάδας, με χορήγηση αδειών στους εκπαιδευτικούς), καθώς και την εξ αποστάσεως παρακολούθηση μαθημάτων.

ΣΤΟΧΟΣ
8 προσόντα θα έχουν οι αυριανοί μαθητές

Τα καινούργια προγράμματα στοχεύουν στην ανάπτυξη οκτώ βασικών προσόντων:
Σωστή ικανότητα επικοινωνίας στη μητρική γλώσσα.
Ικανότητα επικοινωνίας σε ξένες γλώσσες [η αξιοποίηση τόσο ποσοτικών όσο και ποιοτικών μεθόδων αξιολόγησης (π.χ. φάκελος-portfolio μαθητή, ευρωπαϊκό portfolio γλωσσών) που λειτουργούν ανατροφοδοτικά σε σχέση με την επίτευξη μαθησιακών διδακτικών στόχων και τη βελτίωση της εκπαιδευτικής πράξης].
Μαθηματική ικανότητα και βασικές ικανότητες στην επιστήμη και την τεχνολογία.
Ψηφιακή ικανότητα.
Ανεπτυγμένη αντίληψη ώστε ο μαθητής να γνωρίζει μόνος του πού θα βρίσκει και πώς τη μάθηση [η δημιουργία συνθηκών που παρέχουν σε κάθε άτομο τη δυνατότητα της διά βίου μάθησης («μαθαίνω πώς να μαθαίνω», αυτοκατευθυνόμενη μάθηση, επίλυση προβλημάτων)].
Ικανότητα του ενεργού και υπεύθυνου πολίτη.
Ανάπτυξη της ικανότητας για την ανάληψη πρωτοβουλιών σε όλους τους τομείς.
Ανάπτυξη πολιτισμικής συνείδησης (η διατήρηση της εθνικής και πολιτισμικής μας ταυτότητας, αλλά και προετοιμασία του νέου ανθρώπου για την κοινωνία του Ευρωπαίου πολίτη).
Α. Διαμαντοπούλου

«Στο τέλος της επόμενης χρονιάς θα έχουμε ένα από τα ισχυρότερα δίκτυα υποδομών στην υπηρεσία των Ελλήνων μαθητών. Η Ελλάδα είναι 25η στις είκοσι επτά χώρες όσον αφορά τη χρήση της τεχνολογίας στο μάθημα και στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ψηφιακή τάξη που προωθούμε δεν σημαίνει να βάλουμε κομπιούτερ στα σχολεία. Σημαίνει μια αλλαγή της προσέγγισης, όπου τα νέα εργαλεία, η νέα τεχνολογία χρησι­μοποιείται οριζόντια, για να διδαχθούν όλα τα μαθήματα».

από τη ΒΙΒΙΑΝ ΜΠΕΝΕΚΟΥ (ΕΘΝΟΣ)